Kỹ sư Nguyễn Thị Nguyệt
Đơn vị HTSS IVFMD FAMILY, BVĐK Gia Đình, Đà Nẵng

Suy giảm khả năng sinh sản ở phụ nữ trong độ tuổi từ 35 đến 40 thường gắn liền với nhiều yếu tố lâm sàng, trong đó vai trò của tử cung và đặc biệt là tình trạng nội mạc tử cung (NMTC) vẫn còn chưa được làm rõ. Một NMTC khỏe mạnh là điều kiện tiên quyết để làm tổ và duy trì thai kỳ đến đủ tháng. Tuy nhiên, tác động của tuổi người phụ nữ lên chức năng NMTC và các chỉ số kết cục sinh sản, đặc biệt trong bối cảnh thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), vẫn đang là chủ đề gây tranh luận. Nghiên cứu này được tiến hành nhằm đánh giá ảnh hưởng của tuổi tác đến tử cung và các kết quả sinh sản sau IVF thông qua tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp các bằng chứng hiện có.
 
Phương pháp nghiên cứu
Một tìm kiếm có hệ thống trên cơ sở dữ liệu PubMed đã được tiến hành đến tháng 3 năm 2023 nhằm xác định các nghiên cứu liên quan đến mối quan hệ giữa tuổi tác, tử cung và kết quả IVF. Các thuật ngữ tìm kiếm bao gồm: nội mạc tử cung, tử cung, tuổi, lão hóa, thai kỳ và hiến tặng noãn.
 
Kết quả

1. Ảnh hưởng của tuổi tác đến tử cung và kết quả thai kỳ sau IVF

Tổng cộng 51 nghiên cứu được đưa vào phân tích, với các kết quả chính như sau:

• Độ dày nội mạc tử cung:  So với phụ nữ trẻ tuổi, nội mạc tử cung của phụ nữ lớn tuổi (tuổi 35-40) mỏng hơn khoảng 0,52 mm (chênh lệch trung bình [95% CI ]: -0,52 mm [-0,72 đến -0,32], 12 = 76%, 5126 phụ nữ từ 7 nghiên cứu).

• Tỷ lệ mang thai: Phụ nữ lớn tuổi (khoảng 40 tuổi) có khả năng mang thai cao gấp 0,8 lần so với phụ nữ trẻ tuổi (tỷ lệ chênh lệch [95% CI]: 0,80 [0,69-0,93], 12 = 55%, 52.843 са chuyển phôi từ 22 nghiên cứu).

• Tỷ lệ sinh con: Không có sự khác biệt về tỷ lệ sinh con giữa phụ nữ trẻ và phụ nữ lớn tuổi (40 tuổi). Dựa trên dữ liệu từ 10 nghiên cứu.

• Tỷ lệ làm tổ:  Phụ nữ lớn tuổi (khoảng 40 tuổi) có khả năng làm tổ thấp hơn 0,73 lần so với phụ nữ trẻ tuổi (tỷ lệ chênh lệch [95% CI]: 0,73 [0,57-0,93], 12 = 75%, 69.384 phôi chuyển từ 10 nghiên cứu).

• Sẩy thai: Phụ nữ lớn tuổi (khoảng 40 tuổi) có khả năng bị sẩy thai cao hơn 1,44 lần so với phụ nữ trẻ tuổi (tỷ lệ chênh lệch [95% CI ]: 1,44 [1,04-1,99], I2 = 60%, 20.798 ca mang thai lâm sàng từ 11 nghiên cứu).

2. Những ảnh hưởng khác liên quan đến tuổi tác đến tử cung

Bên cạnh kết quả mang thai IVF được mô tả ở trên, nghiên cứu này cũng đã thực hiện đánh giá có hệ thống về một số chủ đề liên quan đến tuổi tác và tử cung. Phần này của nghiên cứu không phải là phân tích tổng hợp, vì vậy không có dữ liệu (số liệu) nào được báo cáo.

• Hình thái tử cung: Các nghiên cứu cho thấy khi phụ nữ lớn tuổi hơn, tử cung thường lớn hơn và thay đổi hình dạng cho đến khi mãn kinh, khi tử cung bắt đầu co lại. Tuy nhiên, các phát hiện khác nhau về thời điểm tử cung bắt đầu co lại theo tuổi tác, một số ghi nhận những thay đổi ở độ tuổi 35-40, sau mãn kinh hoặc sau 45. Điều này dựa trên đánh giá của 12 nghiên cứu.

• Mạch máu tử cung: Một số nghiên cứu phát hiện ra rằng khi phụ nữ già đi, lưu lượng máu tử cung giảm và cấu trúc mạch máu xấu đi. Một số nghiên cứu cũng quan sát thấy sự tích tụ khoáng chất trong động mạch của phụ nữ lớn tuổi, có thể dẫn đến tình trạng mạch máu cứng và cản trở quá trình mạch máu hóa thích hợp. Tuy nhiên, tác động của lão hóa lên chức năng của các mạch máu này khác nhau giữa các nghiên cứu. Điều này dựa trên đánh giá của 17 nghiên cứu.

• Đặc điểm chu kỳ kinh nguyệt: Các nghiên cứu cho thấy tuổi tác ảnh hưởng tiêu cực đến mức độ hormone liên quan đến chức năng buồng trứng, dẫn đến các hormone như estrogen và progesterone thấp hơn, đặc biệt là ở phụ nữ mãn kinh. Ngoài ra, tuổi tác ảnh hưởng đến đặc điểm chu kỳ kinh nguyệt, thường dẫn đến chu kỳ không đều và thay đổi trong các giai đoạn chu kỳ, mặc dù các phát hiện về độ dài giai đoạn cụ thể khác nhau giữa các nghiên cứu. Điều này dựa trên đánh giá của 18 nghiên cứu.

Kết luận:
Phân tích tổng hợp này phát hiện ra một số thay đổi ở phụ nữ lớn tuổi có thể là do tử cung:

• Giảm độ dày nội mạc tử cung.

• Tỷ lệ mang thai thấp hơn nhưng không có sự khác biệt về tỷ lệ sinh con.

• Tỷ lệ sẩy thai cao hơn

• Giảm lưu lượng máu đến tử cung và làm xấu đi cấu trúc mạch máu, có khả năng tích tụ khoáng chất trong động mạch tử cung.

• Những thay đổi trong thành phần tế bào của nội mạc tử cung, nồng độ hormone, biểu hiện gen nội mạc tử cung và đặc điểm chu kỳ kinh nguyệt.

• Giảm sự đa dạng của hệ vi sinh vật trong tử cung.

Tuy nhiên, không có sự khác biệt đáng kể về tỷ lệ sinh sống giữa các nhóm tuổi. Những phát hiện này cần được xác nhận trong các thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng với chất lượng cao hơn. Các kết quả hiện tại nhấn mạnh vai trò quan trọng của việc đánh giá tử cung trong tiếp cận điều trị sinh sản ở phụ nữ lớn tuổi.
 
Tài liệu tham khảo
Marti-Garcia D, Martinez-Martinez A, Sanz FJ, Devesa-Peiro A, Sebastian-Leon P, Del Aguila N, Pellicer A, Diaz-Gimeno P. Age-related uterine changes and its association with poor reproductive outcomes: a systematic review and meta-analysis. Reprod Biol Endocrinol. 2024 Nov 30;22(1):152. doi: 10.1186/s12958-024-01323-6. PMID: 39616336; PMCID: PMC11607893. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC11607893/