CNSH. Ngô Hoàng Tín _ IVFVH

Đột biến gen là một trong những yếu tố gây ngừng trưởng thành noãn dẫn đến vô sinh nữ. Trong đó, đột biến PATL2 là một trong những nguyên nhân gây ngừng trưởng thành noãn ở giai đoạn GV, MI và các bất thường về hình thái (Maddirevula S và cs., 2017). PATL2 là một protein liên kết với mRNA biểu hiện đặc hiệu trong noãn chưa trưởng thành có tác dụng ức chế quá trình dịch mã sau phiên mã trong tế bào; khi noãn trưởng thành, sự biểu hiện của PATL2 dần dần biến mất. Lượng PATL2 quá nhiều hoặc quá ít sẽ ảnh hưởng đến quá trình trưởng thành noãn. Do đó, việc kiểm soát mức độ biểu hiện PATL2 theo thời gian là rất quan trọng đối với sự trưởng thành bình thường của noãn.
Nghiên cứu được thực hiện trên DNA tách từ máu ngoại vi của 40 bệnh nhân và người nhà của họ. Tiến hành giải trình tự toàn bộ exome, các đột biến PATL2 được xác định và xác nhận bằng giải trình tự Sanger. cDNA PATL2 được chèn vào vectơ pEGFP-C1 để biểu hiện trong tế bào HEK293T. Các đột biến được phân tích bằng phần mềm SIFT, Polyphen-2, Mutation Taster, M-CAP, và sử dụng phương pháp phân tích miễn dịch để kiểm tra ảnh hưởng của đột biến đối với sự biểu hiện của protein PATL2.

Trong nghiên cứu này, nhóm tác giả phát hiện hai đột biến mới c.1528C> A (p.Pro510Thr) và c.1376C> A (p.Ser459Tyr) trong PATL2 ở ba bệnh nhân (7,5%) (đột biến lệch bội đồng hợp lặn P510T và S459Y) từ hai gia đình cùng họ có biểu hiện ngừng trưởng thành noãn. Đột biến S459Y và P510T trong PATL2 có khả năng dẫn đến sự phân hủy protein PATL2 do giảm tính ổn định của protein, dẫn đến giảm mức độ biểu hiện PATL2, và cuối cùng dẫn đến sự ngừng trưởng thành noãn ở giai đoạn GV, MI và gây ra các bất thường về hình thái. Tuy nhiên, đột biến S459Y và P510T trong PATL2 không ảnh hưởng đến số lượng mRNA PATL2. Do đó, nhóm tác giả cho rằng đột biến trong gen PATL2 có thể làm giảm mức độ biểu hiện của protein PATL2. Tuy nhiên, cơ chế phân tử chính xác để đột biến PATL2 gây ngừng trưởng thành noãn vẫn chưa được hiểu rõ và cần phải được nghiên cứu thêm trong tương lai. Ngoài ra, nghiên cứu không tìm thấy nguyên nhân di truyền cho 92,5% bệnh nhân còn lại trong nhóm do có thể có các gen gây bệnh chưa được biết khác liên quan đến vô sinh nữ.

Qua đó, nghiên cứu cho thấy hai đột biến mới trong PATL2 làm giảm hàm lượng protein PATL2 dẫn đến sự ngừng trưởng thành và các bất thường hình thái noãn ở bệnh nhân. Nghiên cứu này cung cấp thêm bằng chứng rằng PATL2 rất quan trọng trong quá trình trưởng thành noãn, mở rộng phổ đột biến hiện tại và tạo cơ sở cho việc điều trị trong tương lai.

Nguồn: Liu, Z., Zhu, L., Wang, J., Luo, G., Xi, Q., Zhou, X., Li, Z., Yang, X., Duan, J., Jin, L., & Zhang, X. (2020). Novel homozygous mutations in PATL2 lead to female infertility with oocyte maturation arrest. Journal of assisted reproduction and genetics, 37(4), 841–847. https://doi.org/10.1007/s10815-020-01698-6

Từ khóa: Noãn ngừng trưởng thành do đột biến PATL2 dẫn đến vô sinh nữ